ไอศวรรยา ราย (อักษรโรมัน: Aishwarya Rai, ฮินดี: ऐश्वर्या राय, กันนาดา: ಐಶ್ವರ್ಯಾ ರೈ; เกิด 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2516[1]) หรือ ไอศวรรยา ราย พัจจัน[2] เป็นนักแสดงจากประเทศอินเดีย ก่อนที่เธอได้รับงานเป็นนักแสดง เธอได้เป็นนางแบบมาก่อน มีชื่อเสียงมาจากการประกวดนางงาม ซึ่งได้ตำแหน่งมิสเวิลด์ ในปี พ.ศ. 2537[3] เธอได้รับการยกย่องว่าเป็นนักแสดงที่มีอิทธิพลได้รับความนิยมมากที่สุดในอินเดีย และสื่อหลายแขนงอ้างว่าเธอเป็น "สตรีที่สวยที่สุดในโลก"[4][5][6][7][8][9]ไอศวรรยา ราย แสดงภาพยนตร์เรื่องแรก ในปี พ.ศ. 2540 และมีผลงานประมาณ 40 เรื่อง ทั้งในภาษาฮินดี ภาษาทมิฬ ภาษาเบงกอล และภาษาอังกฤษ ภาพยนตร์ที่ทำให้เป็นที่รู้จักในระดับนานาชาติคือเรื่อง Devdas (เทวทาส ทาสหัวใจเหนือแผ่นดิน) แสดงคู่กับศาห์รุข ข่าน ในปี 2545 Bride & Prejudice (ปิ๊งรัก เจ้าสาวช่างเลือก) ปี 2547 และ The Last Legion (ตำนานดาบคิงอาเธอร์) ปี 2550ไอศวรรยา ราย ได้สมรสกับอภิเษก พัจจัน บุตรชายของนักแสดงชื่อดังอมิตาภ พัจจัน เมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. 2550